Met de camper rondreizen in Azië

Assen – Vladivostok vice versa

Naarmate we de lezers van dit blad iets beter leren kennen, blijkt er een aardige groep wereldreizigers onder te zitten: camperaars die met hun eigen camper op andere continenten reizen. Zo kwamen we in contact met Ruud en Jamaliah Welling; deze winter reizen zij, net als Harry en Marleen door Latijns-Amerika. Op deze pagina’s kunnen we meegenieten van een eerdere reis van de Wellings: dwars door Azië.

Het idee om met een camper dwars door Eurazië te reizen kwam bij ons, Jamaliah (54) en Ruud (60), op tijdens de rit van Oman terug naar Nederland in 2007; Ruud werkte vijf jaar voor Shell in Oman. We reden in een VW Passat met de twee kinderen, toen 12 en 14 jaar, op de achterbank. De vrijheid die je hebt met een eigen auto in een vreemd land is geweldig. Je kunt bezoeken wat je wilt en er net zolang blijven tot je bent uitgekeken. De Euraziëreis kon echter pas beginnen als de kinderen wat ouder waren en het pensioen was ingegaan. In april 2014 is het eindelijk zo ver. In de tussentijd kochten we een geschikte campervan, stippelden we de route uit en zochten we naar eventuele reisgenoten.

Bus kiezen en aanpassen

In plaats van zelf van een busje een camper te maken kozen we uiteindelijk toch voor een fabriekscamper, de VW California Exclusive – heel praktisch en compact. In Duitsland zochten we een poosje tot de juiste occasion voorbijkwam. We vulden de camper aan met een zonnepaneel, omvormer naar 220V, BearLock, 25 l lpg-tank en extra zware veren en schokbrekers (Seikel). De automaat kreeg een extra radiateur voor betere koeling. Achterop werd een bagagebox op een rack bevestigd (maar die scheurde onderweg af van de ophanging en moest telkens met nieuwe spanbanden op zijn plaats worden gehouden). Navigatie in afgelegen gebieden is een probleem. Een TomTom werkt daar niet. We voorzagen een simpele, kleine laptop (Asus) van navigatiesoftware (MapSource en nRoute) en de benodigde kaarten haalden we van het internet (Open Street Map). Met een aangesloten handheld gps (Garmin eTrex) kan de route op de computer gepland en gevolgd worden.

De route

De reis loopt via Oost Europa, West-Rusland en Kazachstan naar Oezbekistan, Tadzjikistan, Kirgizië en weer terug naar Kazachstan. Door Zuid-Siberië, met een omweg Mongolië in en weer in Siberië langs de Chinese grens naar Vladivostok (29.000 km). Daar kun je de zon zien opkomen uit de Japanse Zee. De terugreis van 12.000 km voert weer door Siberië tot Novosibirsk (6500 km), vervolgens West-Siberië waarna we Soezdal en de oude steden bij Moskou bezochten. Informatie over de omstandigheden op de route vonden we in verslagen van andere reizigers op internet en in Kampeerauto van de NKC.

Eerst met zes campers

Lange tijd zochten we naar medereizigers. Op advertenties kwamen wel wat reacties, maar de meesten wilden toch liever een georganiseerde reis. Op Camperreis.nl vonden we echter een groep mensen die een vergelijkbare reis wilden maken. Na een kennismakingsweekend werden de plannen vastgelegd. Vijf campers reden al in maart 2014 door Turkije, Armenië, Georgië, Rusland naar de Kaukasus. Wij konden pas in april weg en sloten enkele weken later aan, bij de grens met Kazachstan. We trokken een week of zes met elkaar op, in verschillende combinaties. Omdat wij een andere route voor ogen hadden dan de rest, reisden we vanaf Almaty (Alma Ata) weer alleen. Onze reis duurde in totaal 132 dagen.

Veel hoogtepunten

Bekende en minder bekende bezienswaardigheden regen we aaneen op deze reis. We doen een greep. In Polen was dat, naast Warschau, de gerestaureerde havenstad Gdansk. In Rusland bezochten we behalve Moskou en Sint-Petersburg de oude hoofdstad Vladimir en kloosterstad Soezdal. In de goelag Perm 36 werden we herinnerd aan het bewind van Stalin. De oude studentenstad Tomsk in Siberië telt veel gerestaureerde houten huizen hoog op de oeverwal van de brede rivier de Tom. Aan het Baikalmeer troffen we kleine stranden en bergen. Het bijna verdroogde Aralmeer in Kazachstan is, door beter watermanagement, eindelijk weer gaan groeien. In de oude zijderoutesteden Samarkand en Buchara liet vroeger elke vorst een prachtig gedecoreerde school (madrasa) bouwen. In het hooggebergte Pamir (Tadzjikistan) werden de rijvaardigheid van de chauffeur en de betrouwbaarheid van de camper getest op soms erg smalle, rotsige bergweggetjes. De goed bewaard gebleven karavanserai Tash Rabat ligt hoog in de Kirgizische bergen (3105 m), bij de grens met China. In prachtige bergmeren als Yssykköl, Teletskojemeer en Khövsgöl Nuur (Noord-Mongolië) konden we een koud bad nemen. Tijdens het Naadamfestival in het uitgestrekte Mongolië trekt de hele bevolking erop uit en zie je overal mensen kamperen. Buzkashi of kokpar heet de Centraal-Aziatische sport waarbij ruiters een geitenkarkas in het doel van de tegenstander moeten gooien. Birobidzjan in Oost-Siberië is de hoofdstad van de Joodse Autonome Oblast die Stalin in 1931 creëerde. Vladivostok, de zeehaven aan de Russische oostkust en het eindpunt van de Trans-Siberische spoorlijn, telt enkele eilanden; op de heuvels in de omgeving liggen verdedigingswerken die de stad moe(s)ten beschermen tegen een Chinese of Japanse inval.

De praktijk van een reisdag

Elke avond moest weer een kampeerplek worden gevonden. Op zich was dat geen probleem maar het gaf toch altijd weer wat spanning. De kampeerplekken van Camperreis.nl (gps-coördinaten) zijn dan een uitkomst. Je weet dat het meestal wel betrouwbaar is omdat anderen er al eerder hebben gestaan.

Water moet elke drie tot vier dagen worden bijgetankt. In Europees Rusland kan dat bij de benzinepomp, maar dan moet je weten dat de kraan in een vorstvrije kast zit verstopt. In de meeste andere landen ben je aangewezen op een handpomp. Je kijkt waar de lokale bevolking met hun emmers naar toe loopt en sluit dan aan in de rij. Soms is een dorp gemoderniseerd en is er een waterleiding; dan wordt het dus vragen bij mensen.

Eten is overal te koop. Wel is het lastig om winkels te herkennen in kleine plaatsen. Ze zien eruit als normale huizen maar dan met wat, voor ons onleesbare, Russische tekst op de deur. Het Russische woord voor winkel – uitspraak: magazin – kenden we al snel.

Ontmoetingen

De meeste mensen die we onderweg tegenkwamen zijn vriendelijk en behulpzaam. De taalbarrière – wij zijn het Russisch niet machtig – maakte het lastig om te communiceren. Toch zijn we een paar keer bij mensen thuis uitgenodigd, met name in Kazachstan. Bij de Kazachen, een voormalig nomadenvolk, staat gastvrijheid hoog in het vaandel; alles wat je voor een reiziger doet krijg je later in veelvoud terug, is hier het adagium.

Nadat we van onze medereizigers afscheid hadden genomen, hebben we niet veel andere Europese reizigers ontmoet. Toch hadden we niet het gevoel alleen te zijn. Er zijn altijd lokale mensen die je willen helpen als er problemen zijn, zoals het lostrekken van de camper als je vastzit of het vervangen of repareren van gebroken camperonderdelen, of je de weg wijzen.

Op dit moment vervolgen we onze wereldreis in Zuid-Amerika. Daarvoor hebben we wel Spaans geleerd om toch wat meer te kunnen communiceren met de mensen onderweg.

Tekst en foto's: Ruud en Jamaliah Welling